Henri Dethier: Tramschilder

Onderstaande compilatie is mogelijk gemaakt door middel van scans of amateurfoto’s. Er zijn ook zeer kleine afbeeldingen op internet te vinden, vandaar een niet optimale canvasweergave, met de melding: ‘’internet vergrote afbeelding‘’. We kunnen ons hiermee troosten, want om het meeste uit schilderijen te halen is er natuurlijk niets beters dan ze ‘’in het echt‘’ te zien.

Februari 2015 – De dimensie van het talent van deze Schaarbeekse kunstenaar (Brussel) was weinig bekend omdat de meeste van zijn prachtige doeken tegenwoordig verdeeld zijn in instellingen en onder veel particulieren zonder dat ze eerder werden verspreid. Tot maart 2015 was er geen toegang tot zijn werk, nu is het mogelijk. Hij woonde meer dan 20 jaar in China, oorspronkelijk om professionele redenen. Desondanks nam hij de tijd om honderden schilderijen te maken, waaronder +/- 243 op deze blog (2023/04/09 incl.treinen). Het lijkt erop dat schilderen zijn passie was terwijl hij minder streefde naar erkenning. Na al de jaren blijft het plezier bij het bewonderen van de twee in 1985 aangeschafte schilderijen nog altijd even groot (1 en 6). Ik stel mezelf de vraag: « Hoe kon een schilder van zo’n formaat in de schaduw blijven? » Zijn schilderijen moeten van op een zekere afstand bekeken worden zoals gewoonlijk wordt gedaan maar in tegenstelling tot andere doeken, kunt u er ook van dichtbij naar kijken. Henri Dethier moest gevoelig zijn voor sferen, hij is een meester in de kunst om ze weer te geven, te overdrijven of zelfs uit te vinden met de extraverlichtingen waar men hoe langer hoe meer van geniet. Hij beheerst ook de kunst van detail zodanig dat we soms het realisme van een foto benaderen. Anderzijds kan men op hetzelfde werk naast delen waar hij zijn talent en preciesheid uitoefent andere aantreffen die nauwelijks bewerkt lijken. Concreet: die bepaalde delen van het doek die alleen recht hebben op een « minimum service », zijn vaak details van de vloer. Zou het zijn om andere beter in het licht te plaatsen? Het is in ieder geval geen toeval, misschien zullen de kenners zeggen: « hoe zit het met surrealisme? » Opmerkingen of documenten die deze site kunnen verrijken worden zeer gewaardeerd. (amelotomb@outlook.be)

1) Brussel – Tram 56 in de jaren 60 op de grens Schaerbeek-Evere Ed. Stuckensstraat. Rechts het begin van de Helmetsesteenweg en tussen de tram en zijn remorque raadt men de Lindestraat. Dit schilderij dateert ongeveer van 1980 (70/50cm)

2) Brussel, Weldoenersplein. (hoek Artanstraat) Op 24 mei 2021 krijgen we een prachtig schilderij uit Duitsland te zien. Veel dank aan de eigenaar de heer F. Barthel die spontaan het initiatief nam om er een foto van op te sturen. Dank zij de kwaliteit van de foto valt het zeer vlug op dat het hier om een van de mooiste schilderijen van de kunstenaar gaat. Het was in 1979 of begin jaren 80, dit schilderij en de kunstenaar trokken de aandacht van Friedhelm Barthel aan tijdens een wandeling in ‘’L’Îlot Sacré‘’ Petite rue des Bouchers, het pittoreske centrum van ‘’Het oude Brussel‘’ waar Henri Dethier zijn doeken op de stoep exposeerde. Het is het waard om de opmerking van de koper hier te vermelden: ‘’ik had het geweldige gevoel dat ik iemand ontmoette die van zijn kunsts hield.‘’

3) Terminus van tram 56 te Neerpede-Anderlecht. Dank zij de medewerking van Albert Albrecht (Brusselse trammuseum) met zijn kennis van het tramnet werden veel trams en lijnen geidentifieerd en gelokaliseerd.

4) Trams 56 en 45 op de rotonde ‘’Meir‘’ en het park van Anderlecht op de achtergrond.

5) Tram 22 in de sneeuw, nog in Anderlecht minister Wautersplaats. (vergrote afbeelding uit internet)

6) Buurttram van de lijn Hamme-Antwerpen te Ruppelmonde. geschilderd begin jaren 1980 (60/50 cm).

7) Werken op de lijn ‘’Laroche-Melreux‘’ van een kleine mazout buurttram in de Ardennen. De plaats: ‘’Rendeux-haut aiguillage‘’.

8/1) Brussel, tram 46 op de hoek Poincarélaan/Bergensesteenweg. Het kruispunt van de Anderlechtsepoort.

8/2) Hartelijk bedankt voor deze leuke verrassing; dankzij het spontane verzending van mw Eugénie de Renesse op 30 maart 2032 ontdekken we een prachtig schilderij.

9) Uit internet vergrote afbeelding: ‘’De Nice à Levens‘’ in 1920.

10) Uit internet vergrote afbeelding: buurttram van Mol, een mazouttram.

11) Uit internet vergrote afbeelding: Monaco ‘’Place d’Armes‘’

12/1) Buurttram Brussel-Haacht toen zeer gewardeerd door de Brusselaars op zoek naar groen want de lijn werd verlengd tot Keerbergen. Deze grote tractie eenheid (ook die van 12/2) werd ‘’Titanic‘’genoemd door zijn indrukwekkende grootte voor de tijd.

12/2) Dezelfde ‘’boerentram‘’ van Brussel voor het station van Haacht.

12/3) Nog ouder, een buurttram voor hetzelfde station van Haacht waar men “buurtspoorweg op kan lezen (buurttram station). Het gaat om een kleine lijn die Haacht aan Wespelaar verbindt.

12/4) Gisteren en vandaag

12/5) Uit internet vergrote afbeelding: BH Haacht Station (België – Vlaams Brabant) Rond 1920, in de nacht vlakbij het buurttramstation Haacht: een dienst konvooi wacht op de terugkomst van de laatste passagierstram in de depot om bij de tramlijn te sluiten.

12/6) Met dank aan de sympathieke eigenaars van een schilderij van Dethier. Dank zij hun vriendelijke medewerking verrijkt de verzameling zich om de tijd. Dit doek werd zeer ver van Haacht in 1997 gekocht. Bij een antiekhandelaar in Faro (zuid Portugal). Links onderaan leest men “Werchtersesteenweg – Haacht. De tractie eenheid van het konvooi is dezelfde als op foto 12/3. De soberheid en de handtekening bewijzen dat het om een doek uit de beginjaren gaat. Achteraan de “Vrije Basis school” die niet zoveel veranderd is in tegenstelling tot de weg. Maar zie vervolg onderaan…

12/7) Dus de ‘’Vrije basis school‘’ buiten een bijgebouwde verdiep is nog herkenbaar. In 2018 gaat het nog veranderen. Grote werken zijn begonnen maar dat is hier niet de kwestie. Voor wie niet in toeval gelooft… na een klik op de foto ontdekt u de naam van de ondernemer. Dit was ‘’just for fun‘’ zoals men zegt.

13/1) April 2020 – Deze onverwachte verrassing hebben we te danken aan de heer Pierre Constant. Spontaan stuurde hij ons de foto van dit prachtige schilderij: de tramlijn ‘’T‘’ verbindt Leuven met het station van Tielt-Winge. Het doek (80 x 50 cm) geschilderd in de jaren 80 werd aangekocht op de kasseien van ‘’Petite rue des Bouchers‘’ in het centrum van Brussel, waar de kunstenaar regelmatig zijn doeken exposeerde.

13/2) November 2021 – Verrassend genoeg zou het schilderij hierboven in 13/1 te koop worden aangeboden door het veilinghuis ‘’MJV Soudant‘’ uit Gerpinnes (https://www.mjvsoudant.be) … maar nee, bij nader inzien is dit weer een schilderij met hetzelfde thema maar met handtekening aan de linkerkant, de kleine huisjes en andere details getuigen ervan. Henri Dethier is hiermee bekend, zie 25/1 à 5 – 82/1-2-3 – 85 en 86.

13/3) Vicinaal Brussel-Leuven – Een onafgewerkt doek? Niet zo zeker omdat Henri Dethier soms bewust bepaalde details negeerde, vaak van de grond of de rails. De foto van dit doek hebben we te danken aan »68 Art Auction » www.68-art.com die het ons op 4 maart 2022 zo vriendelijk heeft toegestuurd.

13/4) Op het hierboven schilderij zagen we de genegeerde details. Deze keer bracht de kunstenaar qua details en perspectief niet veel tijd door aan de linkerkant van het doek. Het is moeilijk voor te stellen dat hij het niet met opzet deed, maar waarom? Met dank aan https://www.lesprit-du-temps.be die ons op dit schilderij heeft gewezen.

14/1) Vergrote internetafbeelding – Heusy in de sneeuw. Verviers, een stad die in die tijd zijn roem te danken had aan textiel en wol, beschikte ook over een netwerk van trams die op lijnen met metrische spoorwijdte reden. Heusy was een buitenwijk met de typische architectuur van provinciesteden.

14/2) Vergrote internetafbeelding – Tram 40.

14/3) Hier een standaardkoppeling (tractie-eenheid + wagon) van de Brusselse Tramway rond 1935 op lijn 40 Tervuren-Treurenberg in het Zoniënwoud op een mooie herfstdag. Met dank aan de heer Marc Grieten voor dit document en de informatie. Het doek is 50/70cm en werd in 1993 geschilderd.

15) Vergrote internetafbeelding – Le Cap Roux – De lijn richting Monaco en Monte-Carlo werd in 1906 aangelegd langs de Basse Corniche. Het gaat om één van de meest spectaculaire routes van de ‘’Côte d´Azur‘’. De weg heeft zijn oorspronkelijke toeristische aspect behouden, maar de ‘’controletreinen‘’ (bestaande uit twee gekoppelde tractie eenheden) waren vóór de nieuwe officiële groene kleur van de TLN’s verdwenen.

16) Vergrote internetafbeelding – ‘’L’attente 1‘’ (‘De wachttijd) – Bronzen medaille van de ‘’International Association of Painting of Japan‘’. Onder het bleke gezicht van een wintermaan lijkt eenzaamheid het kwaad dat niemand anders kan voelen. Zal hij met de laatste tram van de nacht aankomen?

17) Vergrote internetafbeelding – ‘’L’attente 2‘’ (‘’De wachttijd 2‘’) In de zware sneeuw waren Anshans winters erg koud, de aarde was zo hard als staal. Toen er niets meer kon circuleren, was er het ‘’Modian‘’ zoals de Anshanezen hun tram graag noemden (dwz: sap wrijver). Met de tram kwamen we altijd op onze bestemming aan.

18) Vergrote internetafbeelding – ‘’Dalian Terminus‘’. Een model geïnspireerd door Japanse trams, zelf geïnspireerd door de ‘’Peter Witt‘’ uit de jaren dertig in de Verenigde Staten. (onafgewerkt schilderij)

19) Titel van het schilderij: ‘’De tramhalte‘’ geschilderd in 1982. Het is de NMBS-depot van Dilbeek die nog steeds bestaat in 2017. (info: C Samyn)

20/1) Titel van het schilderij: ‘’Le vieux Tram‘’ (de oude tram) een buurttram stoomlocomotief. (zie de opmerking onder foto 87 – de groene buurttrams)

20/2) Weer de kleine groene vicinaal (buurttram). Zoals op canvas 20/1 heeft de handtekening geen chinese ideogram. Deze werd geschilderd in het begin van zijn carrière, vóór het lange verblijf in China.

21/1) Tram 10132 ‘’W‘’ in Jette. Buurttram van de lijn: Noord-Stade-Wemmel – 1980.

21/2) Tram 10145 ‘’W‘’ in Jette. Buurttram van de lijn: Noord-Stade-Wemmel. 25×50 cm 1980.

21/3) Tram 9739 ‘’W‘’ in Jette. Buurttram van de lijn: Noord-Stade-Wemmel.

22) Eén van de laatste schilderijen van Henri Dethier ondertekend op 16 juli 2008. (80/60 cm) Deze buurttram is een motorwagen van de lijn Vielsalm-Lierneux. ‘’Autorail‘’ was de naam die aan deze dieselgestookte trams werd gegeven. Henri Dethier, schilder van trams, maar ook… palen en kabels.

23) Luik, afrit richting Fléron – ‘’Le Thier de Robermont‘’ op de lijn Saint-Lambert-Fléron. (oorsprong: een papieren document met vervormde kleuren)

24) De lijn van Ninove naar Vollezele en een loden lucht. Deze oude buurttrams op niet-geëlektrificeerde lijnen reden op diesel. Ze heetten: treinwagons (mazouttrams)

25/1) VIELSALM-LIERNEUX AR144 – Aangezien de handtekening zonder Chinees ideogram, werden de vijf doeken van de »rode serie » in het begin van de carrière van Henri Dethier geschilderd. (hetzelfde voor de doeken 20/1 en 20/2)

25/2) ONBEKENDE LIJN AR153 – Een schilderij ontdekt in oktober 2016 toen het te koop stond bij Galerie Haynault in Woluwe. https://haynault.be/fr – Dankzij hun onderzoeken weten we dat dit een diesel buurttram is (autorail) op de lijn Casteau-Braquegnies en het is duidelijk dat dit doek een connectie heeft met die hierboven.

25/3) ONBEKENDE LIJN AR144 – Een derde schilderij komt deze serie vergroten, wat echt raadselachtig wordt.

25/4) Dit vierde schilderij kwam begin 2019 de reeks ‘rouge’ verder uitbouwen, opnieuw dankzij de vriendelijke medewerking van ’’Hotel de Ventes ’’ Vanderkindere in Ukkel.

25/5) BRUGGE-GENT AR158 – Nog een tractie eenheid in dit vreemde landschap. Deze onverwachte foto arriveert op 4 maart 2022. Dankzij »68 Art Auction » www.68-art.com verrijkt het de raadselachtige »rode doeken » serie.

25/6) Op 30 maart 2023 stuurt mw Karin Lempkowicz ons deze verrassing, die de serie rode doeken verder uitbreidt. Deze keer AR193 GEMBLOUX.

25/7) AR277 NINOVE. En wij gaan door ! Nog een vondst op internet (2023 04 09)

25/8) DE ZEVEN “rode” DOEKEN naast elkaar. Deze serie is samengesteld uit machines van verschillende lijnen in vergelijkbare landschappen. Het lijkt erop dat het aan iedereen is om te interpreteren, we zullen nooit weten wat de boodschap of knipoog van de schilder was.

26/1) We blijven in het rood … een motorwagen van de lijn Manhay-Melreux. Dit schilderij (50 × 40 cm) werd in de jaren 60 op de kasseien van ‘’L’îlot Sacré‘’ in het oude Brussel aangekocht, toen exposeerde Henri Dethier daar zijn eerste schilderijen.

26/2) ATH – Prachtig kleine mazouttram, een ander schilderij tentoongesteld op de kasseien van ‘’la petite rue des Bouchers‘’ in ‘’L’îlot Sacré‘’ (70/50 cm). Deze werd aangekocht begin jaren 80. Met dank aan de gelukkige eigenaar Luc Vertongen die ons deze foto en zijn commentaar heeft bezorgd; het geeft op bewonderenswaardige wijze het talent van de kunstenaar weer ‘’`Ik ben altijd gefascineerd geweest door de sfeer die uit dit schilderij te voorschijn komt, zowel hyperrealistisch, voor de tram als mysterieus en zelfs verontrustend door de verwerking van het decor en vooral van de lucht.‘’

27) Tram ‘’S‘’ – Dit is de inauguratie van de verlenging van de lijn die nu ‘’Strombeek Station‘’ verbindt met de wijk ‘’Het Voor‘’ in het noordoosten van Strombeek. (zoals voor zijn andere opmerkingen, met dank aan de heer Marcel Albrecht – Trammuseum)

28) Vergrote internetafbeelding – De Tram van Saint-Jean Cap Ferrat rond 1910.

29) Vergrote internetafbeelding – Nice, ‘’la Croix de Marbre‘’. Keer terug van Cagnes naar Place Masséna.

30) Tram 33, Winterkoninkjestraat. Op de achtergrond zie je Watermaalstation. Iedereen kent deze beroemde tram 33 dankzij Jacques Brel die hem in zijn lied ‘’Madeleine‘’ citeerde. In de jaren 1950 passeerde tram 33 door het Henri Reysquare nabij zijn huis in Anderlecht en ging naar het centrum van Bosvoorde (het huidige stadhuis mv. Wiener) De route van deze lijn liep door het Zuidstation en het Luxemburgplein (met dank aan de heer Alain Maton voor deze informatie)

31) Vergrote internetafbeelding – Uitzicht van Place Georges Clemenceau in Saint-Jean-Cap-Ferrat toen er een tramlijn was – In 2008, won dit schilderij de bronzen medaille ‘’Aigle de Nice’’

32) De tram 16 – Marie-Joséplein te Elsene.

33) Tram 16 op de Elsenesteenweg. Noteer het contrast tussen de zorg besteed aan de details van de tram en de gevels terwijl die van de grond bijna onbestaande zijn

34) Rotterdam, een klein uitstapje naar een buurland

35) Tram 56 in Elsene, Graystraat.

36) De lijn ‘’V’’ in Ukkel, Sint Jobplein

37) Vanderkindereplein in Ukkel, een Brusselse gemeente. Dit doek (50 x 80 cm) werd in 1984-1985 geschilderd, vruchtbare jaren met een vleugje surrealisme in de atmosfeer.

38) Tervuren: ‘’De Groene Tram’’

39) Brugge, buurttram n° 10 voor het station.

40/1) Rare vicinaal op de lijn van Florenville, een ‘’motorwagen‘’. De onderstaande foto toont een zeer vergelijkbaar model.

40/2) Hier is de rare motorwagen in het echte leven. Deze foto is afkomstig van een Facebook-pagina die rijk is aan trams: ‘’Amis du tram vicinal de Gaume‘’ https://www.facebook.com/Amis-du-tram-vicinal-de-gaume-332650893419792/ waarop ik deze opmerking ontdek : Jaar 1925 – Sncv – 558 motorwagen (type GL Saurer n ° 1 en 2) het bevatte 15 zitplaatsen en 10 staanplaatsen.

41) De lijn Jambes-Namur-Huy, men kan verder een prachtig parcours langs de Maas raden.

42) Opnieuw de lijn Jambes-Namur-Huy

43/1) Een tweede document uit die tijdt. Met dank aan de heer JEAN-PHILIPPE DHEURE voor de geleende foto uit zijn collectie. Dit is hoogstwaarschijnlijk het hieronder geschilderde model.

43/2) Station van Aulnois, een duo op de lijn Mons-Quévy.

43/3) Opnieuw deze rare buurttram een vicinaal motorwagen (autorail) dit keer op de lijn Jambes-Andenne. Op onderstaande foto is te zien dat het een wenskaart is. Een geschenk van Freddy Coussens aan wie we ook de zes afbeeldingen helemaal aan het einde van deze pagina te danken hebben.

44) Tram 81 Noord-Zuidverbinding Koninginnelaan – Stephaniestraat

45) Kleine groene tram aan het station van Pâturages. (vergrote internet miniatuur)

46) ‘s Middags in de kou de tram van lijn 64: Antwerpen – Merchtem – Brasschaat Polygoon

47) Nog steeds in de kou, met sneeuw als extra, een onderhoudstram op de Tervurenlijn

48) Tram 41 in de winter: Antwerpen-Deurne-Oostmalle-Vosselaar

49) Weer sneeuw. Tram 45 op de lijn Tervuren-Naamsepoort-Anderlecht

50) In de sneeuw een kleine groene buurttram, maar waar? (zie de opmerking onder foto 87 – de groene buurttrams)

51) In de sneeuw een ‘’buurttrein‘’ op de lijn Groenendael-Overijse, één van de weinige spoorlijnen met standaard spoorbreedte. (info: C. Samyn)

52) Weer in de sneeuw, de tram ‘’L‘’ van een lijn die naar Meise gaat als men verwijst naar het leesbare deel van de plaat.

53) Nog steeds in de sneeuw, de lokale motorwagen op de lijn Laroche-Melreux

54) Hier zijn we aan de Belgische kust. Het is het eindpunt van het oude station van Oostende, Ernest Feysplein, voormalig »Van Der Sweepplaats ». Een doek (50×80) bij toeval ontdekt ter gelegenheid van een verkoop op 4 februari 2023. (https://drouot.com/auctioneer/432/galerie-moderne)

55/1) Kusttram n° 3, de vuurtoren

55/2) Kusttrams: Westende

56) Kusttram n ° 2 – Oostende ‘’Les Thermes‘’

57) Kusttram n°5

58) Kusttram n°2

59) Kusttram n°1

60) Een motorwagen Titanic (serie 9499 t/m 9510), waarvan exemplaren 9499 t/m 9502 in 1919 op de Kust circuleerden. Sinds hun ingebruikname in vicinaalgroen gespoten, werden ze eind 1928 naar Haacht overgebracht. Daarna werden ze opnieuw geverfd in crème. Van 1919 tot 1921 reden deze motorwagens met crèmekleurige remorques, daarna kregen ze groene aanhangers zoals die op de doek te zien zijn. Na het vertrek van de Titanic motorwagens werden de 12 wagons verlengd en opnieuw gespoten in crème. Ze werden »de langwerpige » genoemd en bleven in dienst tot ± 1958. Met dank aan G. De Wandeler en JM.N. de Buyl voor deze zeer nauwkeurige informatie.

61) De tram van de Wereldtentoonstelling in 1958

62) Leuke atypische versie van tramlijn 31 bij Anderlues-depot. Amerikaans geïnspireerde PCC-tractie eenheid.

63) Even atypisch, een andere PCC-tractie eenheid, die van tramlijn 32 in Jolimont (La Louvière) met deze indruk van overbelichting die waarschijnlijk niet aan toeval te wijten is.

64) Houffalize, een leuke Ardense sfeer.

65/1) De kleine 54 bus in Forest. Dit is de lijn Machelen – Luxemburg – Vorst, een trolleybuslijn, maar indien nodig werden soms eenvoudige bussen gebruikt.

65/2) Tram 53 in Vorst, tegenover brouwerij Wielemans Ceuppens. In deze gebouwen stonden de machines voor koeling, perslucht, stoommachines, enz. Deze prachtige unieke machines maken nu deel uit van het industrieel erfgoed van Brussel. Een grote dank aan de heer Frans Martens (zelf gepensioneerde voormalige brouwer) voor dit document ontvangen in september 2020.

65/3) Wederom Vorst met deze tram 53 die via de Beurs in het centrum van Brussel naar Vilvoorde ging. Dit schilderij is zo sober dat het ons niet zou verbazen Kuifje daar te zien verschijnen (klik). Dank aan de heer Guido Cremers voor dit document, vriendelijk verzonden in maart 2019. (60/50 cm)

66) De bus Etterbeek-Overyssche vertrekt vanaf het Jourdanplein. Hier is een mooi voorbeeld van contrast waaraan Henri Dethier gewend was, dit doek was met zijn veelheid aan details (behalve de vaak verwaarloosde bedekking van de straat of de grond) is het tegenovergestelde van de gestripte stijl van het vorige.

67) De enige trolleybuslijn ‘’54‘’ in Schaarbeek en een tram ‘’74‘’ op de hoek van de Chazallaan en de Grote bosstraat. Over trolleybussen is er een bijzonder goed gedocumenteerde site. (info C. Samyn)

68) Rare automaatjes op de lijn Spa – Verviers.

69) In Brussel Louisalaan, lijn 4.

70) In Brussel, lijn 28 Sint Lambrechtsplein (Sint-Lambrechts-Woluwe). We vinden dezelfde lijn op foto’s 85 en 86.

71/1) In Gent, ‘’Gentbrugge wijk‘’. De tram van lijn 22 krijgt kleuren.

71/2) H. Dethier a peint beaucoup de toiles au départ des photos du livre d’André ver Elst comme celle-ci. Sur la dernière photo de ce blog on voit l’artiste jeune avec le livre dans les mains.

72) In Brussel, tram 23 op de Winston Churchill rotonde.

73) Wijk Waversesteenweg in Elsene… trams 45 en 35 komen samen.

74) Het bevindt zich in Sint-Agatha-Berchem. De sympathiek oude tram 85 in een avondsfeer… een beetje nat.

75) In Brussel, de bruine tram genaamd ‘’chocolade‘’ van ‘’Chemins de Fer Economiques‘’ De lijn: Beurs – Louise – Bos (zie ook foto 100)

77) Brussel ‘’49 Bos‘’. Beurs-Longchamplaan, doek tweede versie.

78) Etterbeek Graystraat – Het is een kleine motorwagen ook geen buurttrein, maar een trein van de voormalige maatschappij Elsene-Boendael die de Maalbeekvallei eerst met stoom bediend, daarna elektrisch geworden, alvorens te worden overgenomen door de Brusselse trams en op standaard spoorbreedte gesteld. (info C. Samyn)

79) Anderlecht – tram 76 Dapperheidsplein met de Sint-Guidokerk op de achtergrond.

80/1) Schaarbeek, Daillyplein. Tram 59 van de lijn ‘’Tervuursepoort-Zuid‘’ (via het noorden) Links ziet u de groene NMVB buurttram van Leuven.

80/2) Brussel,Schaarbeek –Vaderlandsplein- De lijn 90 Noord-Zuid. Zoals het soms gebeurt, is dit een toevallige vondst. Dit keer ter gelegenheid van een veiling door Galerie Drouot in januari 2023.

81/1) Schaarbeek nog steeds in de buurt van Daillyplein en nabij de Koninklijke Militaire School, Notelaarstraat. Dit is een schilderij op bestelling gemaakt, cadeau voor de 80ste verjaardag van Mgr Cammaert, een liefhebber van spoorwegen. Hij was de kapelaan-generaal van het Belgische leger. (Bron: familie Coudyser)

81/2) Schaarbeek – Brussel, Vleugelsstraat

82/1) Wemmel (Brusselse regio) tram onder de kersenbomen op de Limburg Stirumlaan. Versie 1

82/3) Wemmel (Brusselse regio) tram onder de kersenbomen op de Limburg Stirumlaan. Versie 3

83) Tram 30 Gulden Sporenlaan, langs de vijvers van Elsene

84) We zijn in Gent, tram 8 eindstation.

85) Sint-Lambrechts-Woluwe, de Kerk van het Heilig Hart

86) Kwaliteit: kleine vergrote afbeelding – De tweede versie van tram 28 in in Woluwe, Sint-Lambertuskerk

87) Niet gelokaliseerd: kleine groene motorwagen. Over lokale konvooien… de heer Gérard Martin, voorzitter van ADAR, kende Henri Dethier goed. Hij gaf me wijselijk deze informatie: Lokale konvooien die door een stoomlocomotief werden getrokken worden soms ten onrechte »motorwagen » genoemd, wat in feite de naam is van een zelfrijdende dieselmachine. Een stoomlocomotief (groen van kleur) heet een »zelfrijdende »

88) In Gent, lijn 8 Kortrijksesteenweg (zie hieronder)

89) Niet gelokaliseerd: ergens aan de kust, men kan het cijfer 5 op de blauwe plaat zien met een witte lijn doorgestreept.

90) Lijn 30 ter hoogte van Anderlues-dépot

91) Niet gelokaliseerd: een groen konvooi in de winter, waarschijnlijk op de lijn van de vicinaal Haacht. (zie opmerking onder foto 87 – groene buurttrams) Geschenk van ASVi deze foto in betere definitie in een vergrote vorm (klik) – https://www.facebook.com/asvithuin

92) Niet gelokaliseerd: de caféhalte. (zie opmerking onder foto 87 – groene streektrams)

93) Een streektram “Z” op de lijn “Zelzate”

94/1) Sommige trams in Wallonië… een buurttram in Virginal (Gemeente Ittre)

94/2) Opnieuw de buurttram van Virginal

94/3) Virginal Station. Het café lijkt er nog steeds te zijn… (met dank aan mr Pierre Hautefin van Morlanwelz waar het canvas werd gefotografeerd)

94/4) En nog steeds deze motorwagen, de « Vicinaal-van-Virginal… » 🙂

94/5) Lijn 58 bij de ‘’Pont de Luttre’’. Dit doek, evenals dat van de blauwe trein die in positie 16/3 op de treinenpagina staat, werd in 2018 door een gulle schenker aangeboden aan het Trammuseum van Tervuren.

94/6) Nog een tram van lijn 58 ergens op zijn route. Dit doek is bij toeval ontdekt op de Italiaanse site « https://www.arcadja.com » waar het lang geleden tijdens de veiling verscheen. (03/2019)

95) De groene tram van de lijn Liège-Seraing die langs de Maas loopt

96) In de sneeuw draagt dit mooie verfijnde doek, helder met het koude winterlicht de handtekening van de kunstenaar in zijn begintijd (zonder het Chinese ideogram) Foto vriendelijk aangeboden door het ‘’Hôtel de Ventes Vanderkindere’’ in Ukkel – – http://www.vanderkindere.com/

97) Nog de groene tram Liège-Seraing (95) die deze keer uit “Tunnel des Béguines” komt.

98) De vicinaal van Braine-l’Alleud, een niet-geëlektrificeerde lijn

99/1) De dieselmotor buurttram van de landelijke lijn Poix – Paliseul

99/2) In de sneeuw, motorwagen van de lijn Saint-Hubert – Poix. Een doek van 80×50 cm. Dit document werd vriendelijk toegezonden door ‘’Veilinghuis Legros’’ in Verviers: http://www.venteslegros.com

99/3) In de sneeuw, de autorail van de lijn Bastogne-Arlon. Hartelijk dank aan Simon Lejeune, Marie-Ange en Franz Monn-Burnotte dankzij wie dit doek de pagina verrijkt op 24 juli 2020. Een doek waarop de schilder zou gespeeld hebben met afwijkingen in de richting van schaduwen? (80×50cm)

99/4) Een motorwagen op de weg naar de Ardennen, het doek is getiteld « Le passage du tram en direction de Clavier » dwz ‘’De passage van de tram richting Clavier’’ (50 x 80 cm) Met dank aan het Hotel de Ventes Vanderkindere in Ukkel die ons dit document zo vriendelijk heeft gestuurd. http://www.vanderkindere.com

99/5) Deze keer is het een motorwagen gerelateerd aan Clavier. Het doek uit het einde van het begin van zijn carrière als kunstenaar dateert waarschijnlijk uit de jaren 60/begin 70, het zou een plaats in de gemeente Clavier voorstellen… om te controleren; alle informatie is welkom. Met dank aan de heer François Latour uit Straatsburg voor dit lichtgevende schilderij. (50x60cm)

100) De kleine ‘’chocolat’’ tram van de lijn “Beurs-Jette” op »de Miroir” in Jette. (zie ook foto 75)

101) Grotten van Han-sur-Lesse. De motorwagen en dieselmotor buurttrams. Zie ook de opmerking onder foto 87 – De groene streektrams

102) Twee motorwagens en een groene motorwagen (uitleg bij n°87 ) in de regio Couvin, dichtbij Cul-des-Sarts zoals linksonder vermeld. Deze toegevoegde schilderij is zeer gewaardeerd omdat het zeldzaam gebeurt, we zijn in maart 2018. Dit keer danken wij opnieuw de heer Marcel Albrechts voor zijn waakzaamheid. (Brussel Trammuseum)

103/1) Buurttrams van Waver, het gaat ook om een niet-geëlektrificeerde lijn zoals andere die volgen. Een geschenk van ASVi (« Association pour la Sauvegarde du Vicinal ») te Lobbes-Thuin. Deze foto + n°103/2-3-4 waren een enorme verrassing begin juni 2022 – https://www.facebook.com/asvithuin

103/2) Geschenk van ASVi: Historische lojn Lobbes-Thuin: een ongewoon gekleurde tram op de lijn Saint Hubert-Poix

103/3) Cadeau van ASVi: Historische tram Lobbes-Thuin: Trams en trein samen, helaas is het onmogelijk om het bord te lezen om de lijn te identificeren.

103/4) Cadeau van ASVi: Historische tram Lobbes-Thuin: Een prachtig hoekje op de lijn van Antwerpen naar Ekeren

Museum van ASVi, de schilderijen van Henri Dethier zijn bijzonder goed te zien in deze gerenoveerde zaal (2022). Zie ook op Facebook: https://www.facebook.com/asvithuin

104) Met een van die luchten waarvan Henri Dethier het geheim heeft, de lijn Jodoigne-Sint-Jan-Geest.

105) In Vlaams land – De lijn van Ninove met nog steeds een zeer “Dethier” lucht.

106/1) De lijn van Brussel naar Ninove. Met dank aan de heer Pascal Mathieu die ons deze foto heeft gestuurd, het doek bevindt zich in het museum van Schepdaal – www.tramsiteschepdaal.be

106/2) Bruxelles-Ninove – Detail

107) De blauwe stoomlocomotief in Wijnegem en een »Dethier » lucht… (zie opmerking onder foto 87 – groene streektrams)

108) In de stad Gent gaat lijn 4 naar Muidebrug, zijn bestemming (Oost-Vlaanderen)

109) Toevallige ontdekking tijdens de verkoop in november 2016 in Galerie Horta http://www.horta.be/ waardoor dit lichtgevende document de pagina verrijkt. Weer een tram naar Muidebrug.

110) Tram 2 van de lijn: Antwerpen-Hoboken. Keyserlei, op de achtergrond zien we station Antwerpen.

111) Lijn »N » het lange konvooi Gent-Nevele

112) Opnieuw de lijn »N » het lange konvooi Gent-Nevele

113/1) De lijn Gent Sint Pieter – Lourdes. Afgaande op de handtekening zou het een doek zijn uit het begin van Henri Dethier’s carrière, de tijd dat hij zijn werken verkocht op de kasseien van »L’ îlot Sacré » in het hart van Brussel. Deze foto hebben we te danken aan de heer Giuseppe La Monaca, ‘’Les collectionneurs de la Province du Hainaut’ (= »De verzamelaars van deProvincie Henegouwen »).

113/2) Zou het de postkaart zijn die als model heeft gediend? Dit is het commentaar van een kenner, de heer Paul Haywood »Oostakker-Lourdes, Gentstraat. NMVB/SNCV (vicinal) omdat de 9828 door ACEC/Seneffe in 1928 werd gebouwd”.

114) De tram ‘’KM’’ dit is de lijn Kortrijk-Moeskroen

115/1) Op lijn 24 in Eupen zie je het Kessel Hotel.

115/2) Het Kessel Hotel hier afgebeeld.

116) In de sneeuw, getiteld »De Verviers à Eupen » is een doek van 80 cm/50 cm dat in juni 2019 werd ontdekt toen het te koop werd aangeboden door de kunstgalerij www.bel-arte.com in Tirlemont aan wie we deze mooie foto te danken hebben. Een sober doek waarschijnlijk geschilderd tegen het einde van de carrière van Henri Dethier omdat het verfijnde ideogram van de handtekening lijkt op dat van een van zijn laatste creaties (treinpagina nr 49)

117) Vicinal Hamme-Antwerpen à Tielrode. (versie 1)

118) Vicinal Hamme-Antwerpen à Tielrode. (versie 2)

119/1) De boerentram ‘’E‘’ in Ukkel, ‘’au Vivier d’Oie‘’

119/2) Ukkel, ‘’au Vivier d’Oie‘’ hetzelfde etablissement

120) Vergroot internetbeeld – Up to Menton! Het commentaar van de schilder: « De trams van Nice en de kust reden tot Menton, de laatste vakantieplaats voor de Italiaanse grens en met de vaak besneeuwde Alpen op de achtergrond ».

121) – Dankzij het onderzoek van de heer Marcel Albrecht, expert op het gebied van trams, weten we dat het een tram (ook wel interstedelijke spoorlijn genoemd) is van Sacramento USA California. Het bedrijf heet SACRAMENTO NORTHERN RAILWAY

122/1) Ver van hier, waarschijnlijk in Argentinië – The Rosario Tramway Company als we verwijzen naar de twee onderstaande documenten. (Mr Albrecht van het Trammuseum in Bxl en Mr Christian Toumpsin van Bxl)

122/2) Met zo’n gelijkenis bestaat er geen twijfel: een tram uit Rosario, een stad Argentinië met een tramnetwerk.

123) Zelfs in Egypte wordt dit transportmiddel op prijs gesteld.

124) Vergroot internetbeeld – Een tramopaat in Ashan is de naam die wordt gegeven aan dit doek tijdens het lange verblijf van Henri Dethier in China.

125) Uitgebreide internetafbeelding. China, in de sneeuw een tram tegenover de staalfabriek van Anshan die we op de achtergrond zien en de oude brandweerkazerne die vandaag door een hotel van dertig verdiepingen vervangen is.

126) Canvas ontdekt bij een vriend van Henri Dethier: De tram aan het station van De Haan (Le-Coq-sur-Mer)

127) Diezelfde vriend heeft ook een foto van dit schilderij gesigneerd door de kunstenaar. Een kleine Californische tram.

128) Met dank aan Ajax Telamonos voor de aanvullende informatie op de Facebook-pagina »Schaarbeek voorheen » met de opmerking: Henri Dethier »Een meester in de spoorwegkunst, onbekend maar machtig ». Hier komt de 93 uit zijn depot, Poggeplein… een surrealistische versie natuurlijk.

129) Henri Dethier schilderde niet alleen trams en treinen, hier is weer een knipoog naar het surrealisme… dit keer zonder tram.

130) Aan hetzelfde register van het surrealisme wordt in maart 2020 een ongewoon werk toegevoegd. We weten niet waar het vandaan komt. Het was ter gelegenheid van zijn verkoop door de kunstgalerij Monsantic in Mons (Bergen)

Als Henri Dethier niet de moeite had genomen om een deel van zijn hier getoonde werk te fotograferen, zouden noch de houders van een schilderij, noch iemand anders weten hoeveel hij schilderde. Elk van zijn schilderijen heeft iemand gelukkig gemaakt en elke gelukkige persoon zal verheugd zijn te weten dat hij niet de enige is die van dit voorrecht geniet. Na een deel van het werk van Henri Dethier te hebben bekeken, kan men alleen maar onder de indruk raken van zijn interesse in spoorwegmachines, hij schilderde ook veel treinen. Zo’n passie gecombineerd met zijn artistieke talent resulteert in een werk dat binnen ieders bereik ligt. Door middel van kunst herinnert een onderdompeling in deze omgeving ons aan de diversiteit aan trams die België sinds het begin van de twintigste eeuw op zijn grondgebied heeft vervaardigd of geëxploiteerd, genoeg om echt plezier te beleven aan het verspreiden van de werken van deze gepassioneerde Belg.
HENRI DETHIER INTRODUCES HIMSELF ‘’Born in Belgium in October 1939, I began to draw and paint trains, trams, « vicinals », army trucks, jeeps, Mercedes, GMC, Mack, Greyhound in 1944 at the age of five. Mustangs, Spitfires, Liberators Messerschmitt and Asymetriks came later because in the sky they were flying too high and on the ground not enough was left to have a clear idea of what they should look like. At that time, contemporary or Modern art painting was developing with such figures like Magritte, Delvaux, or in another field with illustrators like Norman Rockwell, and that was later of good influence on my style of graphic expression. Nevertheless, since that time I was so impressed by any kind of moving machine on the ground or in the air that I added also those moving on water like the paddleboats on the Nile or the Congo River when I grew up in those far away places of Africa. After that, I graduated at Brussels Royal Academy of Fine Arts (painting, graphic and advertisment design) and worked for years in advertisement design before going to China I never quit painting railroad landscapes or atmospheres even during the more than 20 years I spent in China and back in Belgium I painted some sort of an History of the rails and tracks which had covered the whole country for more than a century. Nobody never calculated the impact and the promotive role played in world economics by the development of Rail transportation or Air superiority contest.‘’

In 1981 was Henri Dethier (42) zijn schilderijen op de Groentenmarkt van Gent aan het verkopen. Dit uitzonderlijke document (gekregen 1/6/2022) hebben we te danken aan een tramliefhebber die chauffeur werd, Freddy Coussens. Hij herinnert zich een « Zeer aardige » schilder met wie hij meerdere keren het genoegen had te praten. Freddy voegde dit toe: « Het boekje dat M. Dethier in zijn hand heeft een fotoboekje van de reeks « André Ver Elst » is en van die foto’s maakte Mr. Dethier dikwijls schilderijen op zijn eigen manier van werken. »